Al jaren is het feit dat mensen minder vaak en minder snel gaan trouwen. Het is niet meer van deze tijd. Een huwelijk is voor velen een excuus om een mooi feest te geven. En inderdaad, het is niet nodig om je relatie te bevestigen door te gaan trouwen. Zooooo ouderwets.
Wat men zich niet realiseert is dat het huwelijk van oudsher niets meer en niets minder is dan een financiële verbintenis. De hele romantiek is pas veel later gekomen.
Nederland tracht met de wetgeving op het gebied van familierecht met de tijd mee te gaan. Denk aan het geregistreerd partnerschap, het openstellen van huwelijken voor paren van het gelijk geslacht en de wet op het lesbisch ouderschap. Daar is een groot aantal stappen gemaakt om gelijkheid te creëren. Toch zijn we er nog niet.
Zo is onze wetgeving ook ouderwets. Het huwelijk is in onze wet als een totaalpakket. Zowel financiën als ouderschap is geregeld. Dat pakket kun je op financieel vlak nog aanpassen naar je eigen wensen door het opstellen van huwelijkse voorwaarden. Maar in principe is alles geregeld en ontstaan tussen partners en ouders van rechtswege rechten en verplichtingen. Bij geboorte van kinderen is de echtgenoot/partner vader/andere ouder en is daarmee tevens van rechtswege belast met het gezag.
Als je gaat samenwonen stellen partners voor hun financiën, al dan niet door de bank gedwongen (bij aankoop woning of aangaan andere schuld), een samenlevingsovereenkomst op. Ondanks het feit dat daar veel in kan worden geregeld is de constructie en het concept heel anders dan het huwelijk. Daar waar het wellicht als gelijk wordt ervaren bestaat een grotere kans dat een aantal aspecten in de overeenkomst niet of niet goed wordt geregeld. Het is versnipperd en alles moet worden vastgelegd. Er ontstaan geen rechten en verplichtingen van rechtswege. Krijgen partners kinderen dan moet de andere ouder het kind bij de burgerlijke stand van de gemeente gaan erkennen en ook nog eens een stap maken naar de rechtbank om het gezamenlijk gezag te regelen. Feit is dat vooral het laatste, het gezamenlijk gezag, wordt vergeten. Er is geen vaderschap of andere ouder van rechtswege. Versnippering van afspraken en regelingen alom.
Maar waar pas echt het verschil ontstaat tussen het huwelijk en samenwonen is bij het uiteengaan van partijen. Waar echtparen al hun zaken, ‘hun pakket’, zowel financieel als op ouderniveau in één procedure bij de rechtbank kunnen onderbrengen, moeten ex-samenwoners in de slechtste gevallen een groot aantal verschillende procedures bij verschillende kamers van de rechtbank onderbrengen met alle kosten van dien.
Uiteraard pleit ik er als familierechtadvocaat voor dat partijen de afwikkeling van hun samenleving of huwelijk maar vooral hun verantwoordelijkheden als ouders in overleg regelen en procedures bij de rechtbank zoveel als mogelijk vermijden. Maar als dat niet lukt heeft een huwelijk toch zo echt zijn voordelen. Dus daarom, doe eens lekker ouderwets, geef een feestje en ga trouwen!